Bu Yazıda “Koan” Olan Şey Nedir?/ *Alice in Wonderland (1951)


Aslı’nın Müzik Seçimi…

“Eğer Benimle Dans Edersen Sana Şarap Veririm!”

İnsan rahatlıyor. Ve hafifliyor! Bu bir özgürlük…

Özgürlük; bağsız, sapsız olmak sanırız ya. Değilmiş. Özgürlük; sorulara cevap bulmak zorunda olmamak demekmiş.

Oysa yaşamın her adımında farklı özgürlük tanımlarına paye verdim. Müziğin ritmiydi, danstı… Aşkın coşkusuydu… Yaşamın ritmine uymaktı… Kök salmaktı, güçtü… Mal mülktü, para puldu! Ölümdü, geceydi… Şehvetti, hazdı. Heyhat zamanla bu tüm kavramların anlamları azaldı… Bitmedi, sadece anlamlarında ki etkisi hafifledi…

Peki ben yeni olarak neyi keşfettim?

Sorularımın bolluğunu bilenler bilir ya hani… Cevapları bulamamanın iç eziklikleriyle boğuşurdum da “Evren boşluğu sevmez!” misali cebimde bulduğum tüm negatifler ile doldururdum ya…

İşte tüm bunların gereksizliğini keşfettim!

Bu bir mucize!

Sıkı dur, anlatıyorum: Koan!

Evet, bu bir anahtar! Özellikle benim kilidin anahtarı…

Bilirsin ki soru sormak, anlamak; anlamak, algılamak ile ilgili. Ve algılar, kendimi tanımlamak ile ilgiliydi.

Peki nedir bu Koan?

  • Budizm felsefesi, meditasyonu temel almasıyla Zen öğretisi ortaya çıkarken, bazı yollardan geçer.
  • Hindistan’dan Çin’e, Japonya’ya ve oradan Batıya gelirken sadece Zen felsefesi kalır ama aslında Zen Budizmi olarak bilinir.
  • Ki bu Budizm’in bir koludur. Bu yolun hoş ve uzun hikayesi için link bırakıyorum.

Biz konumuza gelelim:

  • Zen Felsefesinin temelini oluşturan meditasyonlarda kullanılan bir tekniktir; Koan!
  • Zazen denilen özel oturma disiplini ile yapılan meditasyonlarda zihnin iç ve dış uyaranlara açık olup, uyanık zihin ile uyumun esası olarak tanımlanan felsefenin bir tekniğine Koan denir..
  • Ve ulaşılmak istenen, aklın olmadığı; sadece ana şahit olunacak duruma gelebilmektir.
  • Zazen de uzun süren bu disipline girmek ve kalmak için; nefes ve Koan teknikleri kullanılır.

Hah geldik Koan‘a!

“Sır, çözümde değil, zihni meşgul eden süreçtedir. Çözüm ararken, küstahlıktan öfkeye, umutsuzluğa, öğretmene karşı nefrete kadar değişik heyecanlarla yüzleşmiştir, ta ki, zihnini sıradanlığın ötesine iten, belirli akıl yürütme yolundan saptıran huzura ulaşana ve ona değişik bakış açısı öğreten düşünme biçimine varana kadar. Önemli olan, nesnelere oldukları gibi bakmamak ve düşünmemektir.”

Ekşi Sözlük Yazarı…

Sadece Zazen zamanında değil, yürüme meditasyonlarında ve günlük aktivitelerde de kullanılan Koan uygulamaları; zihni mantık paradoksundan kurtardığında, bilgi diye bize dayatılan ile değil, sezgisel ya da esinlenme yöntemi ile; içe doğuş da denilebilecek hafifliğe ulaşıncaya kadar geçen süreçte cevaba ulaşmaya denir.

Karışık mı oldu? Tamam daha özde;

  1. Sorular soru olarak kalır.
  2. Cevabı bulmaya çalışmadan sorunun içinde yol alınmalıdır.
  3. Ve aslında kişinin, zihin dışına çıkabilme derecesini ölçmeye yarayan bir sınav olarak uygulanır.

Elbette Zen felsefesi diye anılan kavramın Batı için tanımı; Doğunun disiplinlerinden alınmış ve uyarlanıp harmanlanmış bir algıdan ibarettir, denilebilir. Ki, Koan için de cevabın sezgi yoluyla alınana dek zihne soruyu sormak ve cevaba ulaşana kadar soru ile dans etmek diye özetlenebilir.

Anahtarım neticesinde; Koanlarımı sarıp sarmalayıp, cevapların peşinden koşmadan yaşamı olduğu gibi kabul edip, devam edebilirim. Yani demem o ki; cevabı almadan yola devam ederken tüm o duygulardan geçmeye, bir üst akılla cevapların tüm formlarına ulaşabilir fikriyle rahatlayabilirim.

Sen rahatlama diye günün Koanını bırakıyorum:

  • “Tam şu anda gerçek olan şey nedir?”
  • Edit: Mavi yazılar konu ile ilgili ve daha fazla bilgi edinmek isteyen meraklılar için bırakılmış linklerdir. Tıklaman yeterli, bilgine….

*Aslı’nın Film Önerisi…

(Film adı üzerine tıklarsan İmdb sayfasına gidersin!)

Alice in Wonderland (1951) : 1951 yılında yayınlanan ilk Animasyon Müzikal film,  Lewis Carroll Alice kitaplarından uyarlama, kült filmlerdendir. Kitap anlatımını hiç bir filmde tam yakalayamasa da bu ilk film, Disney için 13. ve en iyi animasyon klasiklerinden biri olmuştur. Kitap için link bıraktım, ve kitabın yayın tarihi 1865‘tir. Film olarak bir çok ülkede uyarlamasının yanında opera ve bale olarak da uyarlamaları mevcuttur. Amerikan yapımı ve 75 dakika süren fantastik animasyon müzikal komedi filmin yönetmenleri Clyde Geronimi, Wilfred Jackson, Hamilton Luske tarafından Walt Disney Productions stüdyolarında üretilmiştir. 3’leme filminin ilk filmi.

“Alis Harikalar Diyarı” olarak Türkçeye çevrilmiştir. Çocuklar için üretildiği düşünülse de anlaşılmıştır ki, asıl büyüklere anlatılan masallardandır. Gerçek dünya ile başa çıkmakta zorlanan Alis, kendine kaçabileceği fütüristtik deneyimler sağlayan başka bir gerçekliğe dalar… Bu durum için yapılan pek çok yorum olsa da ve bu küçük bir kız çocuğu için mümkün gözükmese de bir tavşan deliğinden hayallere dalarmış gibi gözükse de, Aslı’nda içtiği ve ne olduğunu gayet iyi tahmin edeceğiniz bir uyarıcıyla yaşamı anlamaya, anlamlandırmaya koyulmasının hikayesidir. Biliyorum, böyle bahsedince çocuk masumiyetimize zeval geliyor gibi ama başka bir açıklama getirebilerek yorum yapabilen buraya yazarak beni aydınlatabilir. Hayır, kötümser bakış açısı değil bu, olsa olsa reel bakış açısı

Kıssadan hisse; çocuklarımıza seyrettirdiklerimize tekrar bakalım. Hayal kurmalarına hizmet etmek ayrı, uyuşturucu ile illüzyonlara kapı açmak apayrı…

Tavşan deliğinde fazla kalmayın, Koan’larda kaybolmayın. Beni sevin, çiçeği koklayın, kediyi öpün! Tavşan deliklerinden de uzak tutun çocuklarınızı…

Edit: Alice serisi ile ilgili diğer film önerileri için film adına tıklayarak ulaşabilirsin.

ALİCE İN WONDERLAND (2010)  Walt Disney Pictures tarafından servis edilen ve Tim Burton imzalı…

ALİCE THROUGH THE LOOKİNG GLASS (2016) devamı niteliğinde servis edilmiş yine Tim Burton imzalı diğer filmi…

Aslı’nın Film Önerisi…

“Her şeyin abartı olduğu bu dünyada yalnızca Özlem gerçektir, o abartılamaz…”

Franz Kafka…

Tam şu anda gerçek olan Özlem‘dir!

Aslı’nda Her Şey Aslı İçin…

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Twitter resmi

Twitter hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s